Nieuwe Veemarkt: drie plannen, één winnaar

De winnaar van de ontwerpprijsvraag ‘biobased en natuurinclusief bouwen’ voor de Nieuwe Veemarkt is bekend: Studio Nauta & Mulder Zonderland kan aan de slag op de locatie naast de IJsselhallen met het ontwerp 'Nieuwe Veenmarkt'. Het ontwerp is gebaseerd op gedetailleerde tekeningen van boerderijen rondom Zwolle door Gerard ter Borgh. De 123 woningen zullen uit hout worden opgetrokken in een gebied met hofjes en pleinen.

Voor meer informatie over dit project zie https://www.zwolle.nl/studio-nauta-mulder-zonderland-wint-prijsvraag-nieuwe-bouwcultuur-in-zwolle
Eerder schreven we onderstaande

Impressie van de tentoonstelling bij de ontwerpprijsvraag ‘biobased en natuurinclusief bouwen’
mei 2023

Er hangen in de Elbertschool in de Kamperpoort drie schetsplannen van jonge architecten. Hoewel ze zich alle drie baseren op het stedenbouwkundige indelingsplan van de gemeente, kiest ieder een geheel ander spoor op de toegewezen kavel.

Plan A legt zich toe op de natuur en het ecosysteem dat ze minimaal wil verstoren. De keuze is voor open en verhoogde bouwblokken zonder binnenterrein, waar de natuur maximaal in de ruimte kan doordringen. Door de bouwblokken ook nog op palen te plaatsen kan ook onder de bebouwing de natuur doorgaan met waterloopjes en schuilplaatsen voor planten en kleine dieren. De stedenbouwkundige opbouw is minder boeiend door de herhaling van dezelfde blokken. De aansluiting op de blokkenstructuur van het stedenbouwkundige hoofdschema is minder geslaagd. Ook zijn de lage open ruimtes onder de woningen wellicht ook een bron van ongemakken zoals plaagdieren.

Plan B gaat uit van maximale aanpasbaarheid van de bouwstructuur, waar in de tijd steeds een andere bewonerssamenstelling ontstaat. De houten balken en draagbalken op raster gezet, kunnen de basis zijn van steeds andere grotere of kleinere huizen en zelfs andere functies. Door verbindingen in de draagstructuur te ontkoppelen kunnen nieuwe wanden en vloerdelen weggehaald of toegevoegd worden. Door de continue herhalingen in de gevelstructuur ontstaat een minder speels effect, hoewel in de tijd gezien wel alles kan veranderen, zodat het aanzien in de toekomst vast spannender wordt. Wat hier mee zal spelen is dat de benodigde techniek nog ontwikkeld zal moeten worden om het wooncomfort van de afzonderlijke woningen bij alle flexibiliteit niet te benadelen.

Plan C gaat uit van het zoeken naar alternatieve bouwmaterialen die allemaal duurzaam zijn en ook vervangbaar. Dit geeft naast een kringloopbenadering met alle ecologische voordelen ook echt een ander aanzien dan we gewend zijn. Hierdoor en door veel speelse details ontstaat een heel boeiend beeld van materiaalovergangen. De stedenbouwkundige en bouwkundige schema’s zijn voorts van hoog niveau. Overigens zijn hier ook elementen die in de andere plannen voorkomen toegepast, zoals veel planten tegen de huizen en aanpasbaarheid van met name de parkeergarage die een school of woningen kan herbergen. Ook hier speelt dat veel technische aspecten nog doorontwikkeld moeten worden, hoewel dit bij dit plan meer overzichtelijk lijkt.

De conclusie is dat het bekijken van de plannen de moeite waard is. Het lijkt ons dat de gemeente hiermee een goede aanzet heeft gegeven voor het invullen van de stadswijk met allure en toekomstwaarde. Ook is het goede zaak dat de bezoekers - op een formulier - een eigen keuze konden maken met argumenten die bij de gemeente meegewogen kunnen worden.

Meer informatie over project Nieuwe Veemarkt is te vinden via https://www.zwolle.nl/nieuwe-veemarkt