Wel of geen stadsbouwmeester

De gemeenteraad van Zwolle heeft het college gevraagd ‘te onderzoeken op welke wijze het aan/instellen van een stadsbouwmeester (of stadsbouwteam) kan bijdragen aan het borgen van overzicht en samenhang van de ruimtelijke kwaliteit (waaronder ook cultuurhistorie) en tevens aan een goede dialoog hierover met de stad en deskundigen’. Aan BVR adviseurs is gevraagd dit onderzoek uit te voeren en begin juni 2021 het eindadvies uit te brengen aan de gemeente. Onderdeel van het onderzoek is een vragenlijst die breed wordt uitgezet onder externen die samen werken met de gemeente Zwolle.  Wij zijn ook gevraagd mee te doen aan dit onderzoek. Hierna kunt u lezen hoe wij de vragen, beknopt want dat was de wens van de onderzoekers, hebben beantwoord.

1. Zwolle staat voor een schaalsprong. De komende jaren zal er flink worden gebouwd. Wat vindt u belangrijk als het gaat om de ruimtelijke kwaliteit?
   Evenwichtige invulling van te bebouwen gebieden. Samenhang en verbinding tussen de wijken enerzijds en naar het centrum toe anderzijds. Ook de relatie naar het fraaie ommeland moet geborgd worden en dat moet alleen maar worden  bebouwd als het écht niet anders kan.
2.  In veel steden, die ook voor een schaalsprong staan, zijn er zorgen of de eigen identiteit of karakteristiek van de stad wel behouden blijft. Deelt u deze zorg en zo ja hoe zou u het karakter van Zwolle willen omschrijven? Of waar zitten uw zorgen bij een schaalsprong?
   Op zich maken de Vrienden van de Stadskern zich daar niet zoveel zorgen over. Identiteit wordt voornamelijk bepaald door het centrum van de stad, het deel met intieme straatjes, oude, historische panden, speciale retail, horeca en restaurants etc. Als men ervoor zorgt dat stadsuitbreidingen ook een eigen karakter krijgen dat typisch is voor Zwolle wordt het alleen maar beter. Dat is nu niet het geval. Wat in Stadshagen staat, staat ook in Amersfoort of uitbreidingen in Leidse Rijn en noem maar op. Kijk naar Assendorp, Dieze, Kamperpoort en ook Holtenbroek daar vind je nog wel specifiek Zwolse identiteiten. Daarnaast is groeien omderwille van het groeien nooit goed daar moet twee keer over nagedacht worden. Het begint dus met de vraag: Hoezo schaalsprong? Waarom dan?
3. Heeft u een beeld hoe de ruimtelijke kwaliteit op dit moment geregeld is in de verschillende projecten en gebiedsontwikkelingen? En zo ja kunt u aangeven wat u daarin sterk vindt en/of mist?
   Ja, wij hebben een vrij goed beeld hoe dat nu loopt. De ontwerpers en stedenbouwers zijn op zich goed bezig maar kunnen het geheel niet goed bewaken door in onze ogen capaciteitsgebrek. Daarin zou voorzien moeten worden. Nu worden grote projecten zoals de Spoorzone, het Broerenkwartier, de Zwartewaterzone te veel als eilandjes bezien terwijl ze onlosmakelijk met de stad verbonden zijn.
4. Wat zou in uw ogen een stadsbouwmeester of stadsbouwteam vooral moeten doen en wat juist niet?
   Alles niet weer opnieuw gaan uitvinden. Er is al veel onderzocht. Steeds weer hameren op het belang van een hoogwaardige oplossing is noodzakelijk. Kwaliteit daar gaat het om. Dat is in het verleden te vaak wegbezuinigd. Verder een eigen visie ontwikkelen op de stad en ommelanden voor de lange termijn (2050 en verder). In het hier en nu beoordelen van concrete plannen van ontwikkelaars of dit bijvoorbeeld aansluit bij deze visie.
5. Heeft u nog een hartenkreet, wilt u nog iets meegeven aan ons?
   De Vrienden van de Stadskern adviseren om een bouwatelier op te richten of wederom een stadsbouwmeester aan te stellen die open communiceert met alle betrokken partijen en de regie voert over een dynamische, voor iedereen zichtbare, (virtuele) stadsmaquette die het hele gebied van de gemeente Zwolle omvat en waarin de middellange en lange termijn ontwikkelingen op de voet te volgen zijn.